Czy przy obecnym systemie net-billing zakup magazynu energii jest opłacalny? Analiza dla instalacji PV 5–6 kWp i magazynu 5 kWh

Opłacalność magazynu energii z instalacją fotowoltaiczną PV w systemie net-billing

W ostatnich latach coraz częściej pojawia się pytanie o opłacalność magazynu energii w systemie net-billing. Po zmianie zasad rozliczeń prosumentów różnica między wartością energii sprzedanej do sieci a pobieranej z niej stała się na tyle duża, że wielu inwestorów szuka sposobu na zwiększenie autokonsumpcji. Jednym z najskuteczniejszych rozwiązań jest magazyn energii, który pozwala zatrzymać nadwyżki i wykorzystać je wtedy, gdy zapotrzebowanie w domu rośnie.

W nowym systemie net-billing rozliczanie odbywa się nie w ilości kilowatogodzin, lecz w wartości finansowej energii. Taki model sprawia, że prąd oddany do sieci ma znacznie mniejszą wartość niż ten, który zużyjemy bezpośrednio na miejscu. Z tego powodu opłacalność magazynu energii staje się kluczowym czynnikiem przy planowaniu nowoczesnej instalacji fotowoltaicznej.

Niniejszy artykuł analizuje, czy inwestycja w magazyn energii o pojemności 5 kWh przy systemie PV o mocy 5–6 kWp jest obecnie ekonomicznie uzasadniona. Oceniono rzeczywiste koszty, potencjalne oszczędności oraz szacowany czas zwrotu inwestycji dla typowej rodziny 2+2. Dzięki temu można praktycznie określić, w jakich warunkach opłacalność magazynu energii staje się faktem, a kiedy pozostaje inwestycją długoterminową.

Na czym polega system net-billing?

System net-billing zastąpił wcześniejszy model net-metering w 2022 roku. W nowym podejściu energia produkowana przez prosumenta jest sprzedawana po cenie rynkowej, a energia pobierana – kupowana po cenie detalicznej. To oznacza, że operator płaci za energię oddaną do sieci średnio 0,22–0,25 zł/kWh, podczas gdy prosument kupuje ją po 0,65–0,70 zł/kWh.

Tak duża różnica zmniejsza opłacalność prostych instalacji PV bez magazynowania. Dlatego coraz więcej inwestorów interesuje się tym, jak magazyn energii może zwiększyć opłacalność magazynu energii poprzez zatrzymanie większej części produkcji na miejscu.

Dodatkowym czynnikiem jest ograniczenie tzw. depozytu prosumenckiego. Niewykorzystane środki przepadają po 12 miesiącach, co jeszcze bardziej motywuje do autokonsumpcji. Magazyn pozwala energię przechować i wykorzystać w momentach największego zapotrzebowania – wieczorem i w nocy.

W efekcie net-billing promuje użytkowników, którzy potrafią dopasować zużycie energii

Profil rodziny 2+2 z instalacją PV 5–6 kWp

Dla domu jednorodzinnego o powierzchni 120–140 m² typowe roczne zużycie energii elektrycznej wynosi 4 500–4 800 kWh. To obejmuje standardowe wyposażenie: sprzęt RTV/AGD, pralkę, suszarkę, zmywarkę, komputer oraz oświetlenie LED.

Instalacja fotowoltaiczna 6 kWp w Polsce produkuje około 5 200 kWh rocznie. Bez magazynu energii autokonsumpcja wynosi jedynie 25–30%. Oznacza to, że nawet 3 700 kWh energii trafia do sieci i jest sprzedawane po zaniżonej stawce.

Po dodaniu magazynu 5 kWh autokonsumpcja wzrasta do 60–65%, co odpowiada około 3 100–3 300 kWh rocznego zużycia własnej energii. Dzięki temu dom zużywa niemal dwa razy więcej własnego prądu, zamiast kupować go drożej z sieci.

Ten efekt stanowi fundament opłacalności magazynu energii — każdy dodatkowy 1% autokonsumpcji zmniejsza rachunki i przyspiesza zwrot inwestycji.

Koszty instalacji PV i magazynu energii

W 2025 roku koszt instalacji PV o mocy 6 kWp wynosi około 35 000 zł brutto. Z kolei magazyn energii o pojemności 5 kWh to wydatek rzędu 17 000–19 000 zł z montażem i integracją z falownikiem.

Łączny koszt całego systemu sięga więc 53 000–55 000 zł. Po uwzględnieniu dotacji z programu Mój Prąd 6.0 oraz ulgi termomodernizacyjnej koszt netto można obniżyć do około 40 000 zł.

Warto dodać, że magazyn energii to nie tylko element oszczędnościowy. Jego montaż zwiększa bezpieczeństwo energetyczne — umożliwia zasilanie awaryjne wybranych obwodów w przypadku przerw w dostawie prądu.

Z ekonomicznego punktu widzenia jednak, sama opłacalność magazynu energii zależy od tego, jak efektywnie system zwiększy autokonsumpcję i zredukuje pobór energii z sieci.

Jak magazyn energii wpływa na oszczędności?

Zwiększenie autokonsumpcji z 30% do 60% pozwala zatrzymać około 1 560 kWh energii rocznie. Przy obecnych cenach zakupu energii (ok. 0,65 zł/kWh) oznacza to oszczędność około 1 000 zł rocznie.

Uwzględniając sprawność cyklu ładowania i rozładowania (ok. 90%), realna wartość oszczędności spada do 900 zł/rok. Wciąż jednak stanowi to zauważalną poprawę rentowności całego systemu.

Dodatkowe korzyści przynosi stosowanie taryf dynamicznych. Magazyn można ładować w godzinach taniego prądu i rozładowywać, gdy ceny rosną. W ten sposób poprawia się opłacalność magazynu energii nawet bez zwiększenia produkcji PV.

Nie należy też pomijać aspektu ekologicznego – mniejsze pobory z sieci oznaczają niższą emisję CO₂ przypisaną do gospodarstwa domowego.

Czas zwrotu inwestycji

Instalacja PV bez magazynu przynosi roczne oszczędności na poziomie 2 400 zł, co daje okres zwrotu ok. 14–15 lat. Po dodaniu magazynu całkowity koszt rośnie, ale oszczędność zwiększa się do 3 300 zł rocznie.

Przy takich założeniach okres zwrotu wynosi około 16 lat. W scenariuszu z dotacjami i wzrostem cen energii o 25%, czas ten skraca się nawet do 10–12 lat.

Warto jednak pamiętać, że magazyny energii mają żywotność ok. 10–12 lat, a ich sprawność spada w czasie. Długoterminowo najbardziej opłacalne są modele LFP, które zapewniają do 6 000 cykli pracy.

Zatem opłacalność magazynu energii można realnie zwiększyć, łącząc go z elastycznym systemem taryf i dopłatami inwestycyjnymi.

Czynniki wpływające na opłacalność

Na wynik ekonomiczny wpływa przede wszystkim profil zużycia energii. Gospodarstwa wykorzystujące prąd wieczorem, do ładowania samochodu elektrycznego lub zasilania pompy ciepła, mają znacznie większe korzyści.

Istotny jest także stosunek ceny sprzedaży do ceny zakupu energii. Im większa różnica, tym bardziej uzasadnione jest magazynowanie. W 2025 roku różnica ta przekracza już 0,40 zł/kWh, co znacząco poprawia rachunek ekonomiczny.

Nie bez znaczenia są dopłaty – np. program Mój Prąd oferuje do 16 000 zł łącznego wsparcia dla PV i magazynów. Z kolei technologia LFP zapewnia dłuższą trwałość i bezpieczeństwo eksploatacji, co zmniejsza koszty serwisu.

Wreszcie, wprowadzenie taryf dynamicznych i godzinowego bilansowania w przyszłości jeszcze bardziej zwiększy opłacalność magazynu energii, czyniąc go kluczowym elementem nowoczesnej domowej sieci energetycznej.

Wnioski – kiedy zakup magazynu ma sens?

Analiza pokazuje, że opłacalność magazynu energii zależy od wielu zmiennych. W typowym domu 2+2 z instalacją PV 6 kWp i magazynem 5 kWh inwestycja zwraca się w 15–16 lat, a przy dotacjach – nawet w 10 lat.

Magazyn energii zwiększa niezależność, stabilizuje zużycie i pozwala efektywniej wykorzystać energię wytworzoną z PV. W sytuacji rosnących cen prądu i niepewności rynkowej staje się więc nie tylko dodatkiem, ale strategicznym elementem systemu energetycznego domu.

Podsumowując – opłacalność magazynu energii w systemie net-billing jest dziś coraz większa, szczególnie dla użytkowników o wysokim zużyciu własnym. To inwestycja, która łączy technologię, ekonomię i bezpieczeństwo energetyczne.